<p style="margin:0cm;font-size:12pt;font-family:Arial, sans-serif;line-height:24px;"><span style="font-family:Arial, Helvetica, sans-serif;">Joost Droochsloot schildert zijn woonplaats omstreeks 1663 vanuit het westen. Utrecht ligt nog vrijwel helemaal binnen de eeuwenoude ommuring: een plotselinge overgang tussen stad en land. Zo’n tien jaar later was Droochsloots geschilderde skyline compleet veranderd. Tijdens een zwaar zomeronweer met enorme valwinden stortten in 1674 diverse Utrechtse kerktorens én het schip van de Dom in. Van de molens op de stadswallen stonden er na afloop nog maar twee overeind. [tekst 2023]</span></p>
1/5
Joost Droochsloot schildert zijn woonplaats omstreeks 1663 vanuit het westen. Utrecht ligt nog vrijwel helemaal binnen de eeuwenoude ommuring: een plotselinge overgang tussen stad en land. Zo’n tien jaar later was Droochsloots geschilderde skyline compleet veranderd. Tijdens een zwaar zomeronweer met enorme valwinden stortten in 1674 diverse Utrechtse kerktorens én het schip van de Dom in. Van de molens op de stadswallen stonden er na afloop nog maar twee overeind. [tekst 2023]
Op de voorgrond agrarische gebied. De stadsmuur tekent zich af met in het noorden de Plompetoren en in het zuiden de Smeetoren en de Bijlhouwerstoren als verhogingen. Achter de stadsmuur van noord naar zuid (van links naar rechts) de Jacobikerk, de Janskerk, de stadhuistoren, de Pieterskerk, de Dom, de Buurkerk, de Bisschopshof, de Hiëronymuskapel, de Paulusabdij, de Mariakerk, de Catharinakerk, de kapel van het Ursulaklooster, de Weeskerk (voormalig Regulierenklooster), de Geertekerk, de Nicolaïkerk en het Nicolaïklooster.
Dit panorama stond vanaf de opening in 1838 opgesteld in het Stedelijk Museum. In 1873 werd het in bruikleen gegeven aan Museum Kunstliefde, maar in 1877 werd het wegens groot historisch belang teruggehaald naar het Stedelijk Museum.
Gravure met dezelfde compositie door Jan Hendricksz. Verstraelen, 'Gezicht op de stad Utrecht vanuit het westen', 1625, naar een onbekende tekening door J.C. Droochsloot. Een belangrijk verschil tussen de gravure en het schilderij is gelegen in de figuren op de voorgrond. Op het schilderij bevinden zich hier twee deftige paren, een bedelaar ern een knecht die een schimmel aan de teugels houdt. Op grond van de kleding van de figuren moet het schilderij omstreeks 1650-1665 worden gedateerd. Zie ondermeer Acket 1932, pp. 33-34 en De Meyere 1988 (e), pp. 41-52.
Documentatie
1648 : Vrede van Munster : feit en verbeelding, red. Jacques Dane. met bijdr. van Simon Groenveld ... [et al.], (Zwolle, 1998), afb. p. 108, nr. 89
Biografie van een stad. Utrecht door de eeuwen heen, Thera Coppens, (Museumtijdschrift [Vitrine], 7; 12, 1999-11), 14-17, p. 16, afb. in kleur op p. 14
Caravage à Rome : amis et ennemis, auteurs Arnauld Brejon de Lavergnée ... [et al.], (Bruxelles, 2018)
