Rechterluik (binnenzijde) van een drieluik met de portretten van Lambert Snoy (?-1529) en Emmerentiana Snoy-Pauw (1510-1550) en Petrus en Catharina
<span style="font-family:Arial, Helvetica, sans-serif;font-size:small;">Een tijdgenoot van Scorel schilderde rond 1530 een altaarstuk, een drieluik waarvan dit het rechterluik was. De Utrechtse Emmerantiana Pauw bestelde het drieluik mogelijk samen met haar schoonmoeder Margaretha van Drakenborch als ‘memorietafel’. Emmerentiana knielt biddend achter haar gestorven man; Margaretha deed hetzelfde op het ontbrekende linkerluik. Zo hielden de vrouwen de herinnering aan de overledenen levend en vroegen kerkbezoekers mee te bidden, om ze te verzekeren van een plek in de hemel. [tekst 2023]</span>
1/3
Een tijdgenoot van Scorel schilderde rond 1530 een altaarstuk, een drieluik waarvan dit het rechterluik was. De Utrechtse Emmerantiana Pauw bestelde het drieluik mogelijk samen met haar schoonmoeder Margaretha van Drakenborch als ‘memorietafel’. Emmerentiana knielt biddend achter haar gestorven man; Margaretha deed hetzelfde op het ontbrekende linkerluik. Zo hielden de vrouwen de herinnering aan de overledenen levend en vroegen kerkbezoekers mee te bidden, om ze te verzekeren van een plek in de hemel. [tekst 2023]
Nu in het museum in Collectie Centraal
Titel
Rechterluik (binnenzijde) van een drieluik met de portretten van Lambert Snoy (?-1529) en Emmerentiana Snoy-Pauw (1510-1550) en Petrus en Catharina
opschrift onderaan links : D(OEN MEN) SCREF MVc (X)XIX DE(N) // (DACH) SE(PT)EM(bris) STERF LAM(BER)T SNOIE // D(IRCK)Z. (De tussen haakjes geplaatste letters en cijfers van de inscriptie zijn bij de laatste restauratie (1928) in lichter schildering toegevoegd.)
opschrift onderaan rechts : D(OEN MEN) SCREF M(V)cL (DEN) // (II DACH IN IVNIO) STE(RF) IOF(F)ER (EMM)E // RENCI(ANA) LAMBER(T) (H)VISVROV (De tussen haakjes geplaatste letters en cijfers van de inscriptie zijn bij de laatste restauratie (1928) in lichter schildering toegevoegd.)
familiewapens tussen de bogen : familiewapens Drakenburg, Hamersveld, Stoutenberg en Taets
wapen op kleed bidbankje : alliantiewapen Snoy-Pauw
Lambert Snoy en Emmerentiana Pauw traden op 29-01-1522 in Kalkar in het huwelijk. De wapenborden zijn bij de restauratie van 1928 gereconstrueerd aan de hand van het manuscript van A.B. baron van Spaen, collectie van Spaen, archief van de Hoge Raad van Adel, Den Haag, inv. nr. 75. Van Spaen beschrijft hierin de wapens en opschriften van het altaarstuk waarvan inv.nr. 6078 deel uitmaakte. Beelaerts 1915 identificeerde aan de hand van deze beschrijving de geportretteerden op inv.nr. 6078.Zeventiende-eeuwse kopie van inv.nr. 6078 en van de bijbehorende verloren gegane linkervleugel in de collectie Baron Snoy et d'Oppuers, Kasteel Bois-Signeur-Isaac (België) (verdere gegevens onbekend). inv.nr. 6078 werd vanaf de veiling in 1928 steeds ca. 1530 gedateerd. Hoogewerff 1936-1947, dl. 3 (1939), pp. 44-48, en Van Luttervelt 1947(f), p. 113, brengen het altaarstuk in verband met het overlijden van Lambert Snoy in 1529 en gaan ervan uit dat het is besteld door Emmerentiana Pauw. Gorissen 1965, pp. 190-191, betoogt echter dat ca. 1530 niet kan omdat de twee zoons van het echtpaar niet zijn afgebeeld, en omdat het wapen van E. Pauw minder bescheiden zou zijn afgebeeld als zij de opdrachtgeefster was geweest. Hij dateert op grond van de goedkeuring van het huwelijk in 1523 en de vermoedelijke geboortedatum van de oudste zoon in 1527 tussen 1523 en 1527. Inv.nr. 6078 is volgens hem mogelijk een memorietafel voor de vader van Lambert Snoy, Derik Snoy de Oude, en voor de broer van Lambert Snoy, Michael, beiden overleden in 1507. Zij waren, blijkens de genoemde aantekeningen van Van Spaen, met de vrouw van Derik Snoy d.O., Margaretha van Drakenburg (gestorven in 1543), op het linkerluik afgebeeld. De opdrachtgevers voor het drieluik waren in dat geval de moeder van Lambert Snoy en Lambert zelf. Het onderschrift op het rechterluik is volgens Gorissen pas na de dood van Emmerentiana Pauw in 1550 op het luik aangebracht. De Meyere 1988(e), p. 186, dateert ca. 1530 en noemt de in 1529 overleden Lambert Snoy de opdrachtgever. Op de achtergrond zijn de Utrechtse Domkerk, de Buurkerk en mogelijk de Sint Salvatorkerk afgebeeld. Recto en verso voor 1915 van elkaar gescheiden. Zie Beelaerts 1915, p. 278. Verso is inv.nr. 6324.
Het Museum van Stolk (Haarlem) had dit paneel en inv.nr. 6324 in nog niet doorgezaagde toestand verworven.
Lambert Snoy en Emmerantiana Pauw trouwden op 29-1-1522 in Kalkar. Het schilderij is mogelijk een memorietafel voor de vader van Lambert Snoy, Derik Snoy de Oude, en voor de broer van Lambert Snoy, Michael, beiden overleden in 1507. Op de achtergrond van het luik zijn de Domkerk, de Buurkerk en mogelijk de Sint Salvatorkerk afgebeeld (Helmus 1999, p.1606-1607).
Documentatie
Adel en ridderschap in Utrecht, Renger E. de Bruin, (Zwolle, 2023), p. 154, afb. kleur, r.o.
Catalogue of Paintings 1363-1600 : Centraal Museum Utrecht, project dir. and final ed. Liesbeth M. Helmus ; co-ed. Molly Faries and Liesbeth M. Helmus ; authors Molly Faries, Liesbeth M. Helmus and Dorien Tamis ; with contr. by J.R.J. van Asperen de Boer, Felice Geurdes and Peter Klein, (Utrecht, 2011), pp. 356-364, cat.nos. 49a en 49b, met afb. in kleur en technisch onderzoek
Catalogus Musée van Stolk, Veiling Fred. Muller, Amsterdam 08/09-05-1928, 1928, cat. nr. 370, met afb.
